Nog maar 3 weken

Lang niet van me laten horen, maar ja, ik zat te wachten op mijn nieuwe smartphone. Die is eindelijk aangekomen met het vliegtuig van vrijdag. Misschien vinden jullie het vreemd dat ik het altijd over techniek en communicatie heb, hier te midden van de jungle. Maar ik ben geen surviver van de oude stempel, wie me kent, weet dat ik van mijn ‘comfortjes’ hou. En ja, 3 dagen had ik werk om mijn nieuwe speelgoed naar mijn hand te zetten; de idioten van de internetzaak in Nederland hadden verzuimd om de Chinese software (gelukkig zat er ook Engels op) te vervangen door Europese, dus het was even puzzelen en bestandjes downloaden. Ik wacht nog op antwoord op mijn zeer boze mail. Maar al bij al heb ik nu weer (in vergelijking?) razendsnel internet, weliswaar op een pc van de gemeente, want mijn herstelde pc gaf na 2 weken weer de geest, ik denk de voeding deze keer. Wie neemt hem bij mijn terugkeer even onder handen? Je kunt me nu wel weer nog op de valreep bereiken met Viber, Messenger enz. Zelfs met beeld.

Het is ook aftellen: maandag 14 vlieg ik naar de stad, samen met Tjitra, die de vrijdag voordien komt. Zij brengt de nieuwe vrijwilligers uit Nederland mee, die mijn huisje tot midden februari overnemen, waarna het de beurt is aan de 3 stagiaires uit Gent. Het was aan mij om alle kinderziektes te doorstaan van zonnepanelen, gebrek aan licht en de hinder van timmerwerkzaamheden, zodat wie na mij komt er ten volle van kan genieten. Want ja, alle stroomproblemen zijn opgelost sinds de installatie van het derde paneel. En net had ik volop stroom, of er kwam brandstof voor de dorpsgenerator, dus de pret kan niet op, ’s avonds switchen naar dorpsstroom en na 22 uur weer wat licht van de zonnebatterijen. Komende vrijdag of zaterdag arriveert Sarah (die 10 dagen vóór haar man en kinderen naar Paramaribo gevlogen is) met de boot en een hoop proviand en huisraad. Haar kan ik dan al rustig introduceren.

Balans van mijn derde jaar hier? Zeker niet het makkelijkste, ik geef het een 6,5 op 10, maar de mensen hier zeggen dat ik het toch heel goed gedaan heb. Alvast heb ik Frits meegegeven dat ik pas terugkom als er een aantal welomlijnde taken, cursusgroepen, … voor me klaar staan, zodat ik niet meer bij aankomst naar werk moet zoeken. Anders kan ik van thuis uit veel efficiënter werken. Maar of ik nu thuis ben of hier, de band blijft en de projecten gaan door.

De computerlessen waren, althans voor wat de kinderen betreft, teleurstellend. Eén groepje van drie kinderen, die gemiddeld 1 op de 2 lessen komen opdagen, dus examens en getuigschriften kunnen ze naar fluiten. Het plan waarbij de leerlingen van de Kajanaschool om beurten per klas zouden komen, is na een week opgeschort wegens vertrek van 3 juffen naar de stad om uiteenlopende redenen. Alleen het schoolhoofd bleef over tot ze gisteren bezweek en er ook de brui aan gaf. Vervroegde kerstvakantie … Wel komen nu meer volwassenen op afspraak voor wat scholing op pc of smartphone.

Kosindo River Lodge staat op een laag pitje, af en toe een paar gasten (wel altijd leuk en mee-eten). Ook twee Franse fotografen, van wie één in Paramaribo werkt, en voor ons reclame gaat maken. Dus ik mocht ze entertainen. Ze hadden ook Franse kaas voor me meegebracht uit de stad. Intussen heb ik de website (surinamelodge.nl) nog verbeterd, en ook de Franse versie is intussen half klaar.

Voor de waterleiding is het sparen voor een efficiëntere pomp, die de twee huidige kan vervangen, en wie weet ooit een drinkwaterfilter? Alvast bedankt aan de Marnixring voor hun gulle gift. En we verwachten toch ook wat van de Kerstsamenzang op 26 december om 16 uur in de kerk van Duinbergen, een organisatie van Davidsfonds Westkapelle. Met een uniek experiment: we maken een beeld- en klankverbinding met Kajana, waar op hetzelfde moment kerstliederen zullen worden gezongen. En op Kajana zullen de mensen het gebeuren in Duinbergen live kunnen volgen, aan beide kanten op groot scherm. De testen zijn bezig en zijn bevredigend (verwacht geen HD-tv). Natuurlijk zingen we ook iets in de talen van Suriname, en zij in het Nederlands. Ik zal er zijn, jullie toch ook? Neem maar al een kijkje op Kajana TV, te ontvangen via internet op uw pc of smart tv, via deze link: ustre.am/1rSVM (kopiëren en in de browser plakken). Er is een diashow zichtbaar, en er staan wat video’s klaar. Verschijnt er niets in het scherm, even rechts klikken en instellingen aanpassen. En de reclame wegklikken. Dus wie echt niet kan komen, kan het thuis volgen, zowel Kajana, als Duinbergen TV via ustre.am/1sxgI. Je kunt op die websites zelfs chatten met ons en ons bekendmaken via je Facebook en Twitter. In de kerk wordt de uitzending verzorgd door PCS, waarvoor hartelijk dank.

Toch iets over natuur en cultuur. We gaan geleidelijk naar de kleine regentijd, dus we hebben wat meer bewolking, verkoeling en lichte tot zeer hevige regenbuien. Maar dat is aangenaam en goed voor de groenten en het fruit. Ik heb toch al heel wat bananen en lokale knolgewassen (ook frieten van gebakken, met een blik stoverij) verorberd, alsook zowaar een ananas!

De basia is na 4 weken begraven. Ik mocht de meeste rituelen bijwonen, behalve aan de rivier en op de begraafplaats. Bijna dagelijks nachtlawaai tot het ochtendgloren. Nu is de rust teruggekeerd. Ook de grotere jongens, die als baákámíí (‘grafkinderen’) al die tijd samen in één huis verbleven om de baákama (grafdelvers) te assisteren en van hen de rituelen te leren, een soort inwijding dus. En dus zijn ze nu rijper en met geheimen die ze me niet mogen vertellen, teruggekomen. Volwassener? Mmm.

Dood en leven. Ik was vorige week zondag uitgenodigd voor de púu a döö (‘uit het huis halen’) van Frits’ nieuwe baby. Daarbij wordt ten aanschouwen van de genodigden de moeder met het kind op een stoel voor de deur gezet, waarna de peter het kind met lintjes versiert, en een toespraak houdt met ook wat gebeden. En de grond en zichzelf (rijkelijker) met rum besprenkelt. Aan alle aanwezigen wordt gevraagd om mee het kind te beschermen en op te voeden.

Nu nog heel wat regelen voor mijn vertrek hier, en me toch ook verheugen op het weerzien met jullie allen, en op de kerstsfeer in Paramaribo en thuis. Tot gauw!