Turbulente weken

SCROLL DOWN FOR ENGLISH

Al bijna eind oktober, en elke dag was er tot nu toe een met verrassingen. Wat is er allemaal gebeurd? Het schooljaar is bijzonder slecht begonnen. Op Kajana is alleen kleuterjuf Graciella op tijd gestart met haar 2 klasjes. Gisteren pas is er een juf aangekomen die wellicht het eerste leerjaar zal geven. De protestantse school, die leerjaren 3 tot 6 zou aanbieden, begon met alleen mr. Smit (die met losse handjes). Toen die na een week geen versterking kreeg, vertrok hij voor overleg met zijn schoolbestuur naar de stad en kwam niet terug! Een aantal kinderen konden nog terecht in de katholieke school van Ligorio, maar die barst nu ook uit haar voegen. Resultaat: al 2 weken slenteren de meeste kinderen van Kajana de hele dag rond, en zo lopen ze nog meer achterstand op. Frits en Frans trommelden een oudercommissie bijeen, die besloot om de schoolgebouwen (naar Saramaccaans recht eigendom van de gemeenschap) weer in bezit te nemen en te laten overnemen door de staat. Met als bijkomende vraag of de kinderen uit het binnenland ook Surinaamse staatsburgers zijn en onder de onderwijswet vallen. Dat alles werd genotuleerd en met een officieel schrijven (ondertekend door comité, kapiteins en basia's) gestuurd aan Hare Excellentie de Minister van Onderwijs, met kopie aan het protestants schoolbestuur en... de hele pers. Een bom op Paramaribo! Reacties alom, interviews, interpellaties... Je mag 1 keer raden wie achter de schermen - ik wil nog terug kunnen keren - alles heeft opgesteld. En nu hopen op leerkrachten van het openbaar onderwijs!

Intussen zet ik overdag ook de deur van de computerklas open voor de kinderen die cursus volgen en willen oefenen, Ze spelen dan mooi om beurten de educatieve spelletjes die ik mee kreeg van de dienst Informatica van Knokke-Heist. De eerste shift heeft al het besturingssysteem, tekstverwerking, fotobewerking en googelen onder de knie en wordt steeds vingervlugger dankzij de spelletjes. Twee nieuwe shifts van elk 7 zijn nu ook gestart. De lessen zijn intussen van zondag tot donderdag, 19 tot 20.30 uur. Daarna speel ik een film, nu bijna elke avond, maar zodra er weer school is natuurlijk alleen op vrijdag en zaterdag. Harry Potter is er al bijna helemaal door, en nu Indiana Jones. Ik moet wel vertellen wat er gebeurt, want de onderschriften snel lezen kan nauwelijks iemand. De Witte vonden ze ook heel herkenbaar en ik heb heel wat NL gesproken kinderfilms in voorraad. Alles gekopieerd van mijn digicorder. Met dank aan Telenet en Sabam voor hun 'begrip'. Die films speel ik voorlopig nog thuis voor klein publiek op de pc. De meisjes worden tijdig opgehaald door de moeders, maar de jongens die in jongenshutten slapen onder gezag van de oudste broer (soms zelf maar 12) maken er een uitputtingsslag van. Wie na de films niet wakker te krijgen is gooi ik in mijn hangmat, en dan 'helpen' ze me 's morgens met het ontbijt. Vechten dan wie eerst mag douchen, want dat hebben ze thuis niet.

Frits en ik hebben plannen voor echte filmavonden voor het hele dorp, een mix van educatie en ontspanning. De beamer doet het intussen uitstekend dankzij een kleine hulpgenerator van Frans, waarop de spanning constant blijft. Tegen volgend jaar zou de zaal moeten beschikken over zonnepanelen; daarvoor gaan we subsidies aanvragen op basis van de reeds bestaande werking. Voor de mensen van Informatica: het is me gelukt om de klank van de films naar mijn externe surroundspeaker te sturen. Het resultaat is verbluffend. Bijna echte bioscoopkwaliteit.

Intussen hoor ik het gezaag en geklop achter mijn huis voor de 6de doodskist al sinds mijn aankomst. De oudjes vallen als de bladeren bij ons. Bij wijze van deelneming schenkt iedereen kleurrijke doeken, van het soort dat ze ook als kledij gebruiken. De giften worden nauwkeurig bijgehouden in een rouwregister. Dan wordt de dode in al die doeken gewikkeld en opgebaard, soms voor weken lang, tot alle genodigden in het dorp zijn aangekomen. Een paar dagen na het overlijden al wordt de rouw gebroken met een nachtelijk feest waarbij tot het ochtendgloren wordt gedanst rond het opgebaarde lijk. De kinderen van 6 tot 12 oefenen in een aparte zaal opzwepende en zeer expliciete dansen die bij ons niet door de beugel zouden kunnen, en hier blijkbaar de seksuele opvoeding vervangen.

Gistermorgen vond ik zo’n zwartbehaarde enorme vogelspin in mijn kamer (ik slaap wel onder een klamboe hoor, dus hij had me niet kunnen bijten). Toch maar even tante Milda erbij geroepen, die het beest met een spuitbus Bygone lijf ging! Intussen al vrijdagmorgen 31. Weinig geslapen. De lichtmotor werkte de hele nacht, dus de kinderen waren niet te houden om films te kijken, tot ik ze kwart na middernacht toch de deur uit kon wurmen. En dan maar proberen slapen met muziek tot ’s morgens. Dat klonk zo’n beetje alsof het carnaval zou zijn in Heist en je in Duinbergen woont. Maar Frans moest vanmorgen naar de stad en hij wou zo nodig een tekst meenemen die ik nog helemaal moest herwerken. Kwam-ie gisteravond mee af. Dus weer om 7 uur opgestaan en aan het werk. Nu goed, hij heeft een boodschappenlijstje mee en zou yoghurt meebrengen, en nieuwe amandel- en gembersiroop om mijn water een smaakje te geven, en verse groenten.

Wie me wil bellen: even herinneren dat het tijdsverschil sinds vorige week nog maar 4 uur is, en dat ik les geef ’s avonds, dus bellen tussen 12 en 20.30 uur jullie tijd via pbxes.com/rvhalewyn of op het nummer dat ik aan enkelen heb gegeven. Niet sms’en, want die moet ik ophalen via een andere operator waarmee ik maar af en toe bereik heb. Mijn normale operator hier heeft geen roamingovereenkomst meer met Mobistar. Jullie e-mails krijg ik direct op mijn smartphone. Tot volgende keer!

------------------------------------------------------------------------

Bad start of the school year. Only one infant class has started yet, and Sunday the first primary school class is starting because a female teacher arrived at last from town. And the Roman Catholic school at Ligorio at half an hour walking from here, crowded because parents moved their kids as much as possible to the only open school. Still most of the Kayana school children still ‘enjoy’ holidays, a month after the start of the school year. Reason: lack of teachers. I was asked to write a protest letter in the name of parents and local authorities to the Minister of Education. And also a copy to all the newspapers. It became the talk of the town, and we all hope that this wil urge the responsible people to send some more teachers.

In the meantime I keep my computer class open all day, so at least the kids following computer course can use their free time to exercise. And the neighbour kids can come to my house and watch a film in the evening. Every Saturday evening we are going to organise a film session for the whole village with the projector I bought for them. Both educational and fun.

6 elderly people dead in the villages here since my arrival! The time of the year? Anyhow, this means an enormous fuzz, with rituals, and to break mourning after a few days already there are all night festivities around the corpse, wrapped in an enormous amount of cloths, donated by the villagers as a sort of condolence. Some of their dances are quite shocking or at least explicit to our standards, the more that very young kids also participate in them. But this is a different universe …