2 weken in Paramaribo
Door: Rudy
Blijf op de hoogte en volg Rudy
29 September 2014 | Suriname, Paramaribo
Zondagmiddag kwart voor 4. Net een varkenskarbonaadje met friet en champignonsaus en een glaasje Chileense rode wijn (Miko espresso na) gegeten in ’t Vat (het populairste terras van de stad) vlakbij mijn hotel – 15 EUR alles samen. Het moet niet elke dag nasi, bami, pom of moks’ alési zijn, hoewel ik de Suri keuken echt wel heerlijk vind. Zondag is supersaai in het anders zo bruisende en lawaaierige (te, naar mijn zin) Paramaribo. Alle winkels en de meeste restaurants zijn dicht, en zelfs in het centrum kun je bijna blindelings de straat oversteken. Probeer dat anders maar even! Vanmorgen naar de Waterkant gegaan, en met een zuurzaksapje en mijn voorlaatste Knack op een terrasje zowaar ingedommeld. De drukkende warmte (gevoelstemperatuur van boven de 40) is daar niet vreemd aan. Maar een praatje met een paar lokale oudere dames die me uitvroegen over het binnenland (‘nooit geweest hoor, we houden niet van die vieze beesten daar’) kikkerde me wat op. En nu zit ik op mijn hotelkamer, airco op een zuinige 25°, internetradio op Koyeba ‘De stem van het binnenland’ – goed voor mijn Saramaccaans; die gaan op zondag na de obligate religieuze uitzendingen op de vrolijke toer met kasekomuziek uit (mijn) goeie ouwe tijd. Dus zit ik zowat mee te dansen op mijn stoel. Op die internetradio van mijn smartphone ontvang ik ook loud and clear de Vlaamse zenders, zelfs meestal in het binnenland, maar dat is voor het nieuws ’s morgens.
Ik zit veel te lang naar mijn zin in de stad. ‘Het verkeer maakt je gek, no?’, zegt Tjitra van Stichting Projecthulp Suriname. Bij aankomst vernam ik dat ik bevorderd was tot vertegenwoordiger van SPS voor België (zonder wedde hoor) en dus mocht beginnen met alle projecten hier te verkennen. Dus, behalve een pak huiswerk, waaronder het screenen en verbeteren van de hele website van SPS, word ik van het ene kindertehuis naar de andere instelling gereden met Tjitra. Tot in Brokopondo (randje binnenland, maar sinds kort maar 2 uur rijden sinds het asfalteren van de oude stoffige bauxietweg), waar ik vrijdag heb meegeholpen met het inrichten van een klasje voor drop-outs (kinderen die uitgevallen waren uit de basisschool en nu een tweede kans krijgen).
Brokopondo is de hoofdplaats van het gelijknamige district (provincie) tegenaan het Van Blommesteijnmeer, een stuwmeer in de jaren 60 aangelegd om elektriciteit te leveren voor de Amerikaanse aluminiumfabriek in de buurt; ook de hele hoofdstad wordt erdoor van elektriciteit voorzien; we reden de hele weg langs de hoogspanningslijn, dus ik voelde me wel opgeladen! In ‘mijn’ tijd moest je vandaar de boot nemen en het meer overvaren naar de Boven-Suriname. Maar nu loopt de weg nog zo’n 80 km verder rond het meer, tot aan de overkant, in Atjoni, waar ik dan de boot zal moeten nemen naar Kajana. Donderdag gaan we weer naar Brokopondo voor 2 dagen, want het is grote inhuldiging van dat project, met ministers, gedeputeerden, radio en tv. Voor Tjitra, die heel hard aan dat project gewerkt heeft, een cruciaal moment. Op Kajana ga ik met meester Frits eigenlijk hetzelfde doen, maar zonder staatssteun of bombarie.
En hopelijk lukt het zaterdag om te vertrekken naar mijn geliefde dorpje. Ik belde vanmorgen met Frits; hij moest morgen in de stad zijn voor een opleiding, maar … nu is de Granman dood (het opperhoofd van de Saramaccanen), en geen boot die vaart! Hij hoopt dat er morgen een vliegtuigje is, maar hij zal sowieso te laat zijn. In de stad blijft hij tot het eind van de week, zodat we samen kunnen vertrekken. Als als als. We zijn in Suriname. Maar zaterdagmorgen moet ik hoe dan ook uit het hotel weg, wegens helemaal volgeboekt. Tjitra moet het dan maar oplossen … No span (maak je niet druk).
Maar goed, het is een uitstekend hotel, vriendelijk en behulpzaam personeel, grote kamer, badkamer met warm water (niet evident hier), alles brandschoon, tv, koelkast, uiteraard airco, bureau met leeslamp, en het ontbijtbuffet is een feest, alles zoals bij ons en ook nog eens tropisch fruit à volonté.
Morgen is de grote dag van de inkopen: proviand voor (toch nog) 10 weken in de supermarkt halen, waar alles in dozen wordt gedaan, vuilniszak en plakband over elke doos voor waterdichtheid, want het kan spatten op de boot! Maar deze keer heb ik een grondige bijgewerkte boodschappenlijst op basis van mijn ervaring van vorig jaar. Ik zal geen honger lijden, en ik denk dat mijn avondeten weer heel wat jonge proevertjes zal aantrekken wegens toch wel luxueus voor het binnenland.
Tegen 18 uur werd ik opgebeld door Tjitra om even naar het Vat te komen, want ze had een afspraak met het schoolhoofd van Ligorio (de katholieke school waar ik wellicht deze keer ook een handje ga helpen; sorry AJ). Dus heb ik meteen ook al wat met hem kunnen praten. Hij heeft toch nog een boot kunnen regelen voor Frits morgen, dus dat is ook goed nieuws. Intussen is het 20 uur, 1 uur bij jullie, en ik wil deze tekst nu echt versturen. De foto’s zijn van Brokopondo; die van Paramaribo vorig jaar staan nog altijd op deze website.
Meer nieuws over het Brokopondo-gebeuren stuur ik dan vanuit Kajana. Aan iedereen een warme (zeg dat wel) groet!
-----------------------------------------------------------------------------
Sunday afternoon. Had pork chops and French fries at the place-to-be terrace next to my hotel. Not that I don’t adore Surinam food, but just for a change … Sunday is boring in an otherwise sparkling and noisy Paramaribo. Almost everything closed, so town centre looks dead. I had a stroll to the riverside, had a fruit juice, read my magazine and almost fell asleep. Well, feeling temperature was around 40°! But some local elderly ladies kept me awake asking everything about the jungle, where they had never been (‘too creepy!’).
And now I’m sitting behind my desk in the hotel room, airco at a reasonable 25°, internet radio on Koyeba, the Voice of the Jungle, good for my Saramaccan language knowledge. In the morning I listen to the news on the Belgian radio, load and clear (even in the jungle), thanks to the internet radio app on my smartphone.
I wish I were in Kayana already! But, along with quite some homework (screening and improving the organization website), I’m supposed to get a survey of the running projects in town first, as I was appointed to become the representative for the organization in Belgium. So Tjitra takes me from one children’s home to the other institution in and around town. Even in Brokopondo, at the edge of the jungle, were there’s to be a great inauguration of a drop-out project (so for children who left primary school too early and now will be getting a second chance). In fact, that’s what I’m going to do with Master Frits at Kayana, but without anything official. Thursday and Friday I have to be at Brokopondo, along with politicians, press, radio and TV. So I can’t leave for Kayana until Saturday. Mr Frits is coming to town tomorrow, and we’ll leave together. On Saturday, I do hope …
In the meantime I’m enjoying my stay here in a really comfortable hotel, very clean and spacy room, luxurious breakfast … Tomorrow is shopping day: I have to buy provisions for 10 weeks. But with last year’s experience I have my detailed shopping list ready. I think the local kids will again be calling in at supper time, because my cuisine will be less boring than theirs!
The pictures are from Brokopondo (last year’s about Paramaribo are still on this website.
Next time (from Kayana) I’ll tell you what the Brokopondo inauguration was like. Warm (!) greetings to you all!
-
29 September 2014 - 07:53
Mia Cf.:
Goeie morgen Rudy ,
Wat een schrijverstalent ! Mooi verslag zeg , tof dat je er al helemaal bent met al die andere gewoontes en gebruiken. Dan nog gezwegen van het (heerlijke) weertje ! zou niets voor mij zijn , te warm. De natuur dat dan weer wel .
Het is hier nog vroeg 7.40 u.dus de dag ligt open voor mij , benieuwd wat voor mooi's hij me brengt. Er zijn een paar verwachtingen , ik zie wel.
We gaan dinsdag 7 oktober naar Antwerpen, om Lhano haar baby en bar te bezoeken en in de namiddag jouw tip van de tentoonstelling over "godsdienst" ? het fijne weet ik er nog niet van . Het wordt zeker een mooie dag met Marleen, Lieve, Christiane en ik . Kelly heeft andere prioriteiten.
Zo dat is het dan voor nu
Geniet van al die mooie dingen
Vele groetjes
Mia CF
-
29 September 2014 - 08:40
Marc Stepman:
Dag Rudy,
mooi verslag ! Hier in België ook schitterend weer : gisteren een feest, speciaal ter gedachtenis aan Maxim, in Scharpoord met diverse optredens. Marc VO heeft ondertussen zijn eerste broodjes gebakken, Dimitri heeft zijn hand gebroken, .... Zo ben je ook een beetje op de hoogte van de gebeurtenissen hier :-)
Vriendelijke groeten,
Marc Stepman -
29 September 2014 - 10:28
Magda Schuurmans:
Dag Rudy,
Je zult werk hebben, zoveel is nu al duidelijk. Ik kan me voorstellen dat je benieuwd bent om je studentjes en hun familie terug te zien : zijn ze gegroeid, hebben ze bijgeleerd, zijn ze creatief geweest, zijn ze gezond, wat hebben ze allemaal meegemaakt sinds je laatste verblijf ?
40° zeg, dat is van het goede wat veel..... hier zijn we al blij met 20°
Gisteren het piramide feest in Brussel, een weerzien na een lange voor mij mooie zomer, leuk. Benieuwd wat het 'donkere' seizoen ons zal brengen, gelukkig nog een maand zomeruur. Hoe zit dat in Paramaribo met de lengte van dag en nacht ?
Ik wou dat men het winteruur afschafte, ik vind dat dom ; welswaar is de weg naar school en werk dan nog inet bijna-donker, maar dan is iedereen nog fris, terwijl het 's avonds dan nog maar begint te schemeren zodat men niet na een lange vermoeidende werk- of schooldag in het donker naar huis moet. Dus zeker minder ongevallen. Wat denk jij ?
Tot de volgende, groetjes, Magda -
29 September 2014 - 17:41
William:
jaja, zoals ik me kan bedenken heb je heel wat aan de hand in jouw 2de thuisland, straks -haven, maar al die onverwachte bochten maken het natuurlijk extra aantrekkelijk, we volgen jouw op de voet, allé voor zo verre je ons blijft jaloers maken met ja fantstiesche expedities-realisaties, breng maar veel verleidelijk fotomateriaal mee, misschien word het ons dan te gortig en vertrekken we de volgende keer samen!!! -
29 September 2014 - 18:54
Remouchamps Marie-Jeanne:
Bonsoir Rudy,
Je suis votre voyage et lis vos comptes rendus comme on lit un roman d'aventure en terre inconnue!
C'est très vivant.
Et je réalise quelle organisation il a fallu pour réaliser un tel périple.
Merci de continuer à nous faire rêver tout en faisant oeuvre utile.
Amitiés,
Marie-Jeanne
-
01 Oktober 2014 - 10:52
Kenneth Boumann, Gent, België:
Beste Rudy,
De leukste opmerking in je reisverslag vond ik, heel subjectief, je verzuchting om "de stad" ( het zeker in de afgelopen halve eeuw grotendeels tot hell-hole verworden en verloederde Paramaribo) achter je te laten," fu go te na wan tiri kriki farawe", zoals Trefosa dat in zijn gedicht "Bro" verwoordde.
Zo snel mogelijk verlaten. Als ik in Suriname ben, wil ik dat namelijk ook. Zelfs na een dag of drie als ik mijn lijstje met mijn gesprekspartners over het Surinaamse koloniale, Creoolse en Nederlandse verleden heb afgewerkt. Mijn gewenste koers is dan evenwel niet, zoals jij ( met taaie volharding, ontembare werklust en bijna missionaire gedrevenheid en moed) richting "het Surinaamse binnenland", waar oude(re) landkinderen zoals ik en uiteraard zoals mijn voorgeslacht j zelfs nooit komen/kwamen. Wij houden het bij de kustvlakte, waar het, vooral sinds 1960, al een hele prestatie is om in een verwante en gelijkgestemde wereld van letters en letteren te leven - steeds meer te midden van een krioelende mensenmassa en , zoals je schreef, dolzinnig verkeer van ontploffingsmotoren.
Het rustige, eerlijke, waarachtige, zeg maar klassieke en historische Paramaribo en omringende kustvlakte is nog nauwelijks te zien. Hele straten zijn afschuwelijk versteend, grote stukken zijn verwaarloosd, het leven voor verlaten en verwaarloosde dieren is een hel. Natuurlijk zijn alle ezel-, muilezel-, paarden- en ossenwagens verdwenen. Het is ongelooflijk maar er is bitter weinig over van de wereld zoals we die zelfs nog in de jaren '50 (ik woonde er van 1956 tot 1962) gekend hebben. Die wereld van "de Surinaamse oudheid" daar ben ik al een halve eeuw op museaal topniveau mee bezig en kom ik nog dagelijks tegen: in mijn eigen huis (vlucht over de Oceaan overbodig): in boekenkasten, in laden en aan de muren; in eeuwenoude boeken en op ditto prenten, in documenten, op duizenden foto's en (prent)briefkaarten. Een wereld die voorgoed voorbij is.
Meest recente publicaties met Surinaamse en West-Indische achtergrond: De Boekenwereld, juni 2013; Neerlandia juni, 2/2014.
Tentoonstellingen: na "Slavernij verbeeld" (Bijzondere Collecties, Universiteit van Amsterdam) 2013, werken we nu aan "Joden in de Nieuwe Wereld", Joods Hiistorisch Museum, jan.-juni 2015: d.w.z. Suriname, Curaçao, Nieuw-Holland (Nederlands-Brazilië en Nieuw-Nederland.
Groeten uit een West-Indisch huis anno 2014 , " in ballingschap" maar voor bruikleenstukken al decennia nauw samenwerkend met gelijkgestemde topmusea en -collecties. .
Kenneth -
01 Oktober 2014 - 17:40
Lisette:
Dag Rudy,
met plezier je enthousiaste reisverslag gelezen. Uit elke zin spreekt je liefde voor het land en je verlangen naar het binnenland waar je weer meester Rudy zult zijn! Je zult er weer volop genieten! Hier was het eventjes druk, ik had bezoek uit Finland, we wipten ook even over naar Parijs.
Ik kijk uit naar het verslag over weerzien met meester Frits, de kinderen en hun moeders!
Hartelijke groet,
Lisette
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley