W’e kom si, pikin de singi krin, Hosianna fu David

SCROLL DOWN FOR ENGLISH

[Wij komen zien, kinderen zingen klaar: Hosianna voor Davids kind]

Niet te geloven, maar de voorlaatste week is hier in Kajana voor mij
begonnen. December: de eerste kerstliedjes zijn te horen op de radio,
en ze hebben hele mooie hier, gebaseerd op de Engelse Christmas
Carols, maar in het Sranang Tongo en zelfs in het Saramaccaans. Ik ben
niet zo aan kerstmuziek, maar hier maakt het me blij. Niet omdat ik
binnenkort terug ben (dat is een dubbel gevoel – blij om iedereen
terug te zien, ja, maar toch ook droevig om het afscheid van een
heleboel mensen die me echt dierbaar geworden zijn in deze korte maar
intense tijd, én van dit zo paradijselijke dorp). Nee, gewoon zoiets
van: hoe anders ook de cultuur, er zijn toch dingen die ons binden. En
de kinderen die hier waren toen mijn radio die liedjes speelde, zongen
allemaal mee. Dan ga je je niet afvragen van wie gaat hier naar een
openbare, een katholieke of een protestantse school.

Vanmiddag (2 dec) zijn eindelijk mijn dozen met proviand uit de stad
aangekomen, met 2 weken vertraging. Vooral broodbeleg en vlees werd
een probleem(pje), goedgemaakt door verse zoete patat, cassave en veel
bananen die hier nu intussen volop te vinden zijn. Dus met Mr. Frits
de rivier overgestoken (hier vlak aan de overkant) in zijn boot en op
het vliegveldje wat gepraat met aankomende en vertrekkende passagiers.
Tjitra heeft haar best gedaan, zelfs echte koffie en een doos
Belgische choco. Eet ik thuis nooit; gewoon het idee … Het wordt wel
te veel om allemaal in 2 weken op te eten, ze zullen blij zijn hier.

Op maandag 25 november was het hier nationale feestdag. Mens, 38 jaar
onafhankelijkheid, en zeggen dat ik die dag in Paramaribo toen heb
meegemaakt. Vrijdagmorgen kregen de kinderen enkele oude films te zien
over de onafhankelijkheid, en over enkele koninklijke bezoeken tijdens
en kort na WO II. Daarna waren we uitgenodigd in de EBG-school voor
een sporttornooi tegen de katholieke school van Ligorio. Dus
kennisgemaakt met de leerkrachten van die beide scholen. De maandag
zelf was er in de diverse dorpen wat dans en muziek (en drank).

En vorige donderdag ben ik meegevraagd op een kleine excursie met 4
Nederlandse toeristen (uurtje varen) naar Gaán Dam (‘grote
stroomversnelling’). Daar was ik wel al gepasseerd op de heenreis. Een
soort eiland op de rivier, waar het voor de boten heel moeilijk
doorvaren is (alles uitladen, en dan de boot slepen, deels door ondiep
water, deels over land). Behoorlijk groot, met een mooie – bescheiden
- waterval en een bospad. Ideaal om een eenvoudig toeristenonderkomen
(afdak voor hangmatten) te bouwen, vindt Jangjaman, en hij wou ons
advies, en een beknopte beschrijving als voorstudie van mijn hand.
Heeft hij gekregen; ik zie het absoluut zitten, zowel voor reizigers
die niet verder kunnen wegens zonsondergang, als voor toeristen van de
omliggende lodges die eens een paar dagen Robinson Crusoe willen
spelen. Het werd een zalig uitstapje, compleet met heerlijke picknick.
Ik realiseerde me dat ik sinds mijn aankomst nog niet uit de dorpen
weg was geweest.

Zaterdag 7 december is het mijn verjaardag. Die vier ik het liefst in
het buitenland. In Suriname is dat zoals in Nederland een heel gedoe,
maar in het binnenland echt wel wat minder. Ik heb pannenkoekenmix
mee, dus voor de buurkinderen zal dat toch wel iets bijzonders zijn.
Die zijn nog altijd verrukt over mijn kookkunst; soms krijg ik zelfs
bezoek uit de naburige dorpen, altijd toevallig op etenstijd. En
vrijdag- en zaterdagavond: filmavond! Helaas voor mij moet ik altijd
dezelfde films laten zien, de rest vinden ze maar niets (het
stadsgebeuren en onze huizen met alle comfort passen niet in hun
referentiekader; ze weten niet wat ze zien, en het maakt hen
ongemakkelijk). Wel een overigens heel mooie jeugdfilm over een
jongetje in Rajasthan (Kalam). Herkenbare thema’s van arm en rijk,
dorpje waar toeristen komen, platteland. En dan mijn documentaires
over Ethiopië. Bij het zien van de Mursi - die vrouwen met
lipschijven, zei Romaica: ‘Dit zijn geen mensen die God geschapen
heeft’. Baas was zo gefascineerd door de lichaamsbeschilderingen, dat
hij het op het strand nadeed met klei.

Zo, volgende keer laat ik weten wanneer precies ik naar de stad
vertrek (daar heeft voorlopig nog niemand een benul van). En je hebt
ook nog een reportage over Paramaribo tegoed. Commentaar en
telefoontjes (http://pbxes.com/rvhalewyn ) blijven welkom.

--------------------------------------------------------------------------------------

[We’re coming to see, children are singing clearly: Hosianna for David’s child]

Almost unbelievable, but in two weeks I’m leaving Kajana. December: I
hear the first Christmas carols on the local radio. Strange enough the
Surinam carols are all based on the English ones, but with lyrics
translated into the Surinam creole language. Well, I’m not really a
Christmas songs fan, but here it makes me cheerful. Not because I’ll
be back soon (that’s a double feeling – glad to see everyone back,
sure, but also a bit sad about leaving a lot of people I’ve learnt to
know and really like in this little paradise).

This morning (2 dec) at last my 2 boxes with food arrived from the
capital, with 2 weeks’ delay. But meanwhile the missing tinned fish
and meat were replaced by fresh sweet potatoes, cassava and lots of
bananas, thanks to the rains.

Monday 25th November was the National Day here. 38 years of
independence, and you know, that very day I was in Paramaribo (as I
worked there as a teacher from 1974 to 1976). The Friday before the
schoolkids watched some historic films about their country and held an
interschool sports tournament. So I made the acquaintance of the
teachers from the other schools in the neighbourhood. On Monday there
was some singing and dancing (and drinking) in the villages.

Thursday last I was invited on a short excursion together with 4 Dutch
tourists (about 1 hour by boat) to Gran Dam (‘big waterfall’). I was
there already on my way to Kajana. A sort of island in the river, very
hard for boats to pass (unload everything, then drag the boat, partly
through shallow water, partly on land). Rather big, with a nice
(modest) waterfall and a pass through the woods. An ideal spot to
build a simple tourist refuge (just a roof and some hammocks),
Jangjaman thinks, and he wanted our advice, as well as a concise
description and presentation in writing from me. Why not, I do agree
with him, for travellers stuck there because night is falling, as well
as for tourists from the nearby lodges who want to play Robinson
Crusoe for a few days. It was a nice trip for me though, along with a
delicious pick nick. I realised I had not left the villages since my
arrival!

Saturday 7th is my birthday. I prefer celebrating it abroad. Birthdays
are a big deal in Holland as well as in Surinam (in Belgium it’s
rather for kids; grown-up people get a text message or a birthday
card, and give a treat to their colleagues). But here in the jungle
it’s nothing really special. I’ll bake ‘pannenkoeken’ (pancakes;
pannkoogid, as they call them in Estonia) for the kids in the
neighbourhood. These are still delighted about my cuisine; I sometimes
have little guests from the neighbouring villages, always by
coincidence at dinner time. Friday and Saturday evening is film time.
Well, to my disappointment I have to show the same films over and over
again. They don’t like films with high tech and cities. They don’t
really understand what they see, which gives them an uneasy feeling.
But I have a nice film for kids about a boy in Rajasthan, India, in
which they recognise village life and tourists coming to visit, and
the countryside. And my documentaries about Ethiopia. When they saw
the Mursi people – those women with lip dishes, Romaica, 12, evangelic
school, said: ‘These are not people that God made’. Baas was
fascinated by the body paintings, so he imitated them with clay on the
river beach.

So, next time I’ll let you know when precisely I’m leaving for the
capital. And from Paramaribo I‘ll write a blog about that remarkable
city. Comments and phone calls (http://pbxes.com/rvhalewyn) are always
welcome.