De Witte, maar iets donkerder / The good old days

SCROLL DOWN FOR ENGLISH

Vanmorgen zondag de eerste bananen van de boom in mijn tuin gegeten!
Nog eens zo lekker! Ja, het weer is aan het veranderen: meestal iets
minder heet, en vaker regenbuien. Goed voor het fruit. We gaan
langzaam naar wat ze hier de kleine regentijd noemen. Hoogtepunt rond
kerst. Maar dat seizoen is milder dan de grote regentijd van mei –
juni –juli. Dan kan het dagen naeen hard regenen, met een hoop
modderellende tot gevolg.

Vanmorgen vroeg heeft het een hele tijd geregend, dus ik ben niet te
vroeg opgestaan. Huisje gebezemd, sanitair is ook brandschoon. En nu
maar weer wat aan mijn blog werken, laptop mee in de tuin. Het is nog
steeds zwaar bewolkt en ik wil geen bui op mijn nek, dus geen
wandeling. Mijn weerstation op mijn nieuwe smartphone geeft 28° aan,
‘voelt als 36’ (inderdaad), rel. vocht. 67 %, buien’. Even weer naar
binnen om wat krappacrème op mijn voeten en onderbenen te smeren, want
de mampiri zijn er met dat weer vroeg bij.

Gisteravond weer uit eten gegaan met een paar jonge toeristen uit
Maastricht. Kousenband (die hele lange prinsessenbonen), rijst, kip en
ook wat (grote) vis die ze met de gids onderweg gevangen hadden. En
wat zitten praten bij een biertje. De zaterdag ervoor waren het 1
Nederlandse en 3 Zwitsers. In het Duits en met de gids erbij in het
Engels geconverseerd. Voor de rest kook ik nog steeds mijn eigen
potje. Ik hoop op nieuws van mijn verse proviand uit de stad, die ik
bij Tjitra besteld heb, want er komen hiaten in. Wel heb ik vorige
week in ruil voor wat schrijfwerk kousenband en sopropo (een soort
bittere aubergine, heel lekker en gezond) gekregen van Frans van de
lodge uit zijn voorraad vanuit de stad.

Op school gaat het al wat beter. Ik geef nu al zelfstandig taal en
rekenen (dus wat voorbereiding …). De andere vakken geeft mr. Frits,
terwijl ik zijn eerste klas wat help, bv. met letters schrijven. Soms
moet ik een handje vasthouden en zo samen die moeilijke letter leren
schrijven. Veel geduld is nog steeds de regel.

Soms heb ik de indruk dat ik in een Vlaams dorp zit uit de tijd van De
Witte. Die echte dorpse manier van leven. Alleen pastoor Munte
ontbreekt (het gaat ook zonder). Zelfs met het kattenkwaad dat de
kinderen uitsteken. Gistermorgen 2 uur bezig geweest met de was tussen
de kwebbelende dorpsvrouwen. Mooi in de zon op de weide in mijn tuin
te drogen gelegd. Om 6 uur kom ik terug van baden, en wat zie ik? Op
al mijn kleren die er nog lagen – gelukkig alleen ondergoed (het
meeste was al eerder droog) had iemand met een awara (soort fruit) een
gele vlek gemaakt! Of ik die er nog uit krijg? Ik was wel furieus, en
ze hebben het in het dorp geweten. Mr. Frits maakt zich sterk dat hij
de schuldigen zal vinden. Er blijken getuigen te zijn. Ik wacht de
‘rechtszaak’ af. Dus: typische ‘kleine criminaliteit’.

Dan heb ik mijn laptop stilgelegd, want daar kwam buurmeisje Romaica
aan. Volgende week wordt ze 12, een pronte meid al. Ze gaat naar de
EBG-school (ze bevestigde me dat er nog steeds met een liniaal in de
handpalm wordt geslagen; de zweep hebben ze onlangs afgeschaft),
laatste jaar, en daarna dus naar de stad. Elk weekend heeft ze een pak
taaie vraagstukken mee als huiswerk. Haar meester vindt het goed dat
ik haar wat help, als ik haar maar zelf alles laat uitrekenen.
Huiswerkklas dus. We gaan dan gewoon in de klas (aanbouw van mijn
huisje) zitten. Ze heeft altijd een paar kinderen als chaperonne mee,
zo hoort dat hier. Eigenlijk zou ik met haar meester willen ruilen en
les geven in de hoogste klas, zoveel prettiger (voor mij toch). Dan
vlug geluncht (weer sardines en een uiensoepje), en dan de hangmat
opgezocht, het werd loeiheet. Om 5 uur gaan baden en de vaat gedaan,
en opeens begon het te regenen dat het goot. Heerlijk in het water en
dan die regen op je hoofd.

En intussen is het weer avond. Toen ik een biertje ging halen, kreeg
ik van Frans (net nog eens terug uit de stad) weer een zak, met
sopropo, kousenband, tomaat deze keer en wat sinaasappels (appelsien
zeggen ze hier). ’t Kan opeens niet op! En Tjitra belde me een
halfuurtje geleden dat ik komende week mijn nieuwe proviand mag
verwachten.

Intussen is het al maandag, en het kan niet op: in de koelkast
(ijskast zeggen ze hier) van de lodge liggen een tiental
halveliterdozen yoghurt met aardbei, made in Paramaribo. Ze hebben
alvast 1 klant. En een man kwam leuren met ananas en gember. Hebbes!

Wat ik het leukst en het minst leuk vind aan mijn verblijf hier? Zalig
is de rust hier bij momenten, vooral als de avond valt en ik in mijn
tuin van een drankje zit te genieten. De zonsondergang aan één kant,
en nu met de volle maan hoef ik daarvoor alleen mijn stoel om te
draaien. ’s Morgens bij een graad of 20 nog de ‘wijk’ doorlopen over
de paadjes langs het bedauwde gras om mijn verse broodjes te gaan
halen die meestal al verpakt op me liggen te wachten. Gewoonlijk is
Baas dan net bezig met zijn schooluniform aan te trekken en plaag ik
hem met de vraag of hij blij is dat hij weer naar school mag. Niet,
dus. Natuurlijk ook het in de hangmat liggen soezen, vooral als de
kinderen me even met rust laten. En het zwemmen in de rivier, altijd
constante temperatuur, maar wisselend qua stroming. Momenteel is er
wel bijtgevaar (niet van piranha’s tot nu toe; andere vissen kunnen
ook gemeen bijten, getuigen enkele kinderen die er een pijnlijke
vinger aan overhielden), dus dicht bij de oever blijven.

Wat me iets minder bevalt: een tweede leerjaar is mijn ding niet echt.
Het gaat wel, met vallen en opstaan, en mr. Frits weet echt niet hoe
hij het zonder mij had gedaan, maar ik ben altijd blij als het pauze
is of halfeen. Opmerkelijk: ook als je een leerling de huid vol
scheldt, staat die ’s namiddags weer lachend aan je deur. Dat leert me
om het ook allemaal te relativeren. En ze leren wel bij (sommigen heel
veel en iedereen toch wel iets). En ik het meest van al. Dan zijn er
de beestjes, maar Estland was veel erger. Het feit dat ik er nog niet
in slaag om een echt gesprek te voeren in het Saramaccaans (behalve de
elementaire zaken om enkele minuutjes uit beleefdheid te praten, de
weg te vragen, …). Maar ja, de vrouwen worden niet geacht om lang met
een man te staan kletsen, de mannen schakelen makkelijk over op
Nederlands, en de kinderen moeten van mij Nederlands praten, anders
leren ze het nooit. En de muziek op de plaatselijke radio’s. Stel je
voor dat ze op Radio 2 West-Vlaanderen de hele dag Filip Kowlier en
consoorten zouden draaien; wel, er zijn een 3-tal populaire
Saramaccaanse bands van dat allooi, en dat zullen we geweten hebben.
Niets tegen Filip, maar je hoort dus de hele tijd hetzelfde genre en
dezelfde liedjes. Wat een verschil met radio Apinti uit de stad (ook
bij jullie via internet te beluisteren, moet je eens doen, is
interessant), die gelukkig een aantal uren per dag doorgestuurd wordt
door zo’n plaatselijke zender. Surinaamse muziek in het algemeen is
heel afwisselend, en ze spelen ook buitenlandse en Nederlandstalige
muziek. En het nieuws uit Suriname, gevolgd door het NOS-nieuws over
Nederland, én de wereld. Nieuws uit eigen land heb ik uit de Knack
online, Radio 2 via internet gedurende een vijftal minuten (lukt niet
elke dag), en regionaal nieuws van de oud-collega’s en van onze AJ.

En zo komen we bij de communicatie. Ik vind het nog altijd geniaal dat
er hier vlakbij een gsm-mast met 2G data staat, de verste in het land.
En dat ik hier dus gewoon in real time mijn e-mails op mijn smartphone
krijg, kan googelen, goedkoop bellen met en gebeld worden door het
thuisfront (10 cent/min) via een internetcentrale
(pbxes.com/rvhalewyn, probeer maar eens, het is op mijn kosten.) Het
is leuk om de vrouwen hier te zien, de vaat op het hoofd, een baby op
de rug, en dan gaat hun gsm af en lopen ze te telefoneren.

Stel gerust vragen of geef commentaar (hieronder). Ik heb een paar
foto’s geplaatst bij mijn 2 vorige teksten, dus bekijk die ook nog
maar even. Ze stonden op de geheugenkaart van mijn ‘verdronken’
smartphone en ik heb ze nu kunnen recupereren. Tot over 5 weken in
levenden lijve, of tot gauw via een van de communicatiekanalen.

_____________________________________

This morning I picked the first bananas from the tree in my garden.
Delicious! The weather is slowly changing, less hot (mostly …) and
more and longer showers. Good for fruit. Not really like monsoon
though, that’s in May –June –July, so not for me! Today’s weather
forecast: 28 to 31 degrees, feeling like 36 to 40 (indeed!), humidity
67 %, showers. Especially bathing in the river during such a shower is
great fun!

Last night I had dinner at the tourist lodge restaurant with 2 young
people from Holland, the week before it were 1 Dutch lady and 3 Swiss;
we spoke German, and when the guide was with us, English. For the
rest of the days I cook my own meals. My provisions are diminishing,
but new food is on its way from town. Luckily I get some fresh
vegetables now and then from the lodge owner, who sends for it from
town. He owes me, because I do some administrative work for him.

Everything is alright at school. I teach Dutch and mathematics by
myself now in the 2nd class. Mr Frits teaches the other, more Surinam
related subjects while I assist in the first class, helping them to
write their first letters (b, d, difficult s, …). I also help older
kids from the other schools with their homework when they ask me to.

Life here is like in villages in Europe in the days of our
(great)grandparents, as you might have seen in films. Also the little
mischief kids do, like staining my laundry I had laid on the grass in
the sun to dry yesterday. Mr Frits promised me he would find the
guilty. It’s a small village with a thousand eyes …

What I like most here? Peacefulness when evening falls, sitting in my
garden, enjoying a fresh drink. The cool mornings (around 20°), when I
walk the narrow paths along the dewy grass to the lodge shop, where
they have freshly baked bread. There I meet Baas, usually just putting
on his school uniform, and I ask him if he’s glad about the new school
day. No, he’s not. The hot afternoons, lying lazily in my hammock (if
the kids leave me alone for half an hour). Bathing in the river, of
course, and watching the spectacle all around, though minding some
nastily biting fish, lately since we ‘ve had more rain.

What I like less? Well, a 2nd class is not really my cup of tea. Well,
it does work, sometimes better, sometimes worse, and Master Frits
keeps on telling me he would have been lost without me, and the other
volunteers were having the same problems … Still I always feel
relieved when it’s break or noon. Then there are the little midges
(although Estonia was much worse). Also the fact I’m still not able to
have a full conversation in Saramaccan (remember my frustration about
Estonian after 2 years of study?) But I manage to speak it a little,
introducing myself, asking the way, …). With the kids I do insist on
speaking Dutch, or they will never learn it properly, it being their
country’s official language. Also the music on the local radio
stations is boring: they keep on playing the same music from 3
Saramaccan bands.

Speaking of communication: it still think it’s great to have a mobile
transmitter nearby (the farthest in Surinam), enabling me (and the
locals of course) to ring, but also for me to use my smartphone,
reading my incoming mails instantly, going on Facebook, … Also a nice
view to see the local women, dishes on their heads, baby on their
backs, and then their phone rings and they keep on walking like that
while they are talking.

If you have any questions, do use the comments feature below (write in
English, French, Estonian, Russian, …). I added some pictures to my 2
previous stories (see left side). Hope to read you soon!