Aangekomen / arrived in Kajana

SCROLL DOWN FOR ENGLISH

Zondagavond kwart voor zeven. De avond valt heel snel. De horizon kleurt oranje, de hoge bomen zijn nog maar silhouetten. Het regent zachtjes, maar dat zal niet voor lang zijn, dénk ik. Ik zit voor mijn huisje, alleen in korte broek, met de laptop op schoot, zoals het hoort. Ik heb het licht uit (voor ev. muskieten, maar er zijn er veel minder dan in de stad, en immens minder dan in Estland), en deur en raam opengezet, want binnen is het nog te warm naar mijn zin om te beginnen koken. Het zal iets instant worden, want er is iemand overleden in het dorp en het feest (dat de hele nacht zal doorgaan en duurt tot 11 uur morgenochtend, moment van de begrafenis) kan elk moment beginnen. Gewoon op de muziek afgaan, zei meester Frits.

We zijn vanmiddag nog even langsgegaan bij de kapitein (dorpshoofd), en ik heb hem de obligate fles rum cadeau gedaan. Dus: hij zei dat ik welkom was. Dan heb ik aan meester Frits meteen de boottocht (300 SRD) en de huishuur voor 11 weken (750 SRD) betaald. Die Surinaamse dollar is heel onlangs gedevalueerd; ik kreeg ik 4,45 SRD voor 1 EUR. Meevaller.

Intussen is het helemaal donker, en lekker afgekoeld. Nu, van de warmte had ik vandaag weinig last. Ik heb wel 2 uur in het water gezeten. Wat een paradijsje daar aan de Gran Rio. Stukken ondiep, afgewisseld met behoorlijk diep en flink wat stroming. Je kunt naar believen sportief zwemmen of op een steen liggen waar je net helemaal onder water, en dus (relatief) beschermd bent tegen de zonnebrand. Het nieuws dat ik de nieuwe ‘meester’ was, deed als een lopend vuurtje de ronde. ‘En hij zwemt nog goed ook’. Moesten ze wel even uittesten. Geen sinecure om met 3 bengels die aan je sleuren te vermijden dat je rivierwater binnenkrijgt … Nu, de kinderen drinken er gewoon van. Het is de Ganges niet.

Ik heb nog niet verteld van mijn reis hiernaartoe. Gelukkig was ik om 4 uur opgestaan, want mijn chauffeur was 20 min te vroeg. Nu, hij mocht van mij de 9 dozen proviand al inladen, terwijl ik nog gauw mijn koelkast leegde en mijn druiven, kiwi’s en yoghurt - echt voorlopig de laatste – opat. Ik heb alleen nog een hermetisch verpakt stukje Beemsterkaas van op het vliegtuig. – Ocharme die Rudy, hoor ik jullie nu zeggen. Ik had een rit van 4 uur verwacht, maar de fameuze stofferige of modderige rode bauxietweg bleek sinds 2 jaar verleden tijd. Mijn chauffeur scheurde over het nieuwe asfalt tegen 2 maal de toegelaten snelheid (ze hebben nog geen flitspalen). Om halfacht stonden we al bij de boot. Die wou niet starten, tot meester Frits – die me hartelijk verwelkomd had – even de motor uit mekaar haalde. 5 minuten later waren we vertrokken. Meester Frits is een potige Saramaccaan (hij hielp bij het laden en lossen, waarbij hij met gemak vrachten van 3 kilo op zijn hoofd (jawel) droeg. Eigenlijk hebben we maar vijf uur gevaren, want het water stond niet te laag. Toch geen sinecure, en voortdurend zigzaggen om rotsen te vermijden. Daarom staat vooraan een man met een peilstok, die voortdurend instructies geeft aan de man die achteraan de motor bedient. En je moet op dat traject nu eenmaal voorbij 2 watervallen; met zo’n geladen boot (ook mr. Frits had behoorlijk wat mee voor het winkeltje van zijn vrouw) betekent dat telkens 2 uur oponthoud. De eerste keer hielpen dorpsjongens flink mee voor een goede fooi, maar de tweede keer was daar geen dorp en moest de bemanning alles zelf doen. Ik zag het niet zitten om in die hitte een km af te leggen met vracht, af en toe tot het middel door het water wadend (heb ik ook moeten doen). Maar daar hadden ze alle begrip voor. Mr. Frits deed het zowat om de 6 weken, en al fluitend.

Al bij al slaagden ze er toch in om pas om 7 uur en dus al in het donker Kajana te bereiken. Net tevoren bedacht ik me dat, toen ik voor het eerst het taalkamp in Estland naderde, er een regenboog verscheen, voor mij altijd een gunstig teken. Een kwartier later verscheen er toch wel een dubbele regenboog boven de rivier! Ik kon mijn geluk niet op.
Frits bracht me naar mijn huisje, en tot mijn opluchting (ik was pompaf) nodigde hij me uit om uit eten te gaan in Kosindo (= ‘Kom erbij zitten’). Dat is een toeristenlodge (uitgebaat door een neef van Frits) op 5 min lopen van hier. Er zaten al 4 Nederlanders met hun Saramaccaanse gidsen aan de tafel. Gezellig wat ervaringen uitgewisseld. Nu, in dat restaurant kan ik op bestelling gaan eten wanneer ik wil. Maar te vaak op restaurant gaan, hoewel ze een gezonde Sur. keuken hebben en het heel goedkoop is, is ook maar niets. Ze hebben in de lodge ook een winkeltje, waar ik vanmorgen brood (van die wattenbroodjes uit de fabriek), een aansteker voor mijn gasfornuis, helaas maar 1 pit) en toiletpapier ben gaan kopen. Er is ook een ambachtelijke bakkerij van cassave (= maniok)-brood, en dat lijkt me veel lekkerder. Die werken op bestelling. Dat moet ik ook nog regelen. Fris beloofde me ook een hoekje te zoeken voor mijn hangmat (gewoon om te chillen), en me meteen te leren hoe ik die veilig op kan hangen. Dat zal ergens bij de school zijn. Ik heb in mijn ‘tuin’ alleen bananenbomen, en die zijn niet sterk genoeg …

Het blijft toch maar regenen, en er krioelen heel wat - onschuldige - beestjes over mijn scherm. Ik ga toch maar naar binnen en aan het eten beginnen.

De boerenkool met worst uit vacuümverpakking is verorberd. In een wip klaar, met die schitterend blinkende Tefal koekenpan. Op gas koken leek me een hele klus te zijn, maar de ervaring van vroeger was zo weer terug. En met één pit zal wel lukken; alles blijft hier ook veel langer warm.

Nu, bij een glas gembersap aangelengd met water (ik geraak maar niet af van mijn keelpijn, opgedaan door voortdurend warm, en dan koud van die airco’s in de stad), en orgelmuziek uit de rijke collectie op mijn onmisbare smartphone (dat laatste om het gedreun uit de blasters bij die begrafenis te overstemmen), iets meer over mijn huisje: het staat op een heuveltje in het ‘voordorp’, het dichtst bij de rivier, dus. Dan is er ook nog het hoge dorp bestaande uit 3 wijkjes met telkens één grote familie, dus neven, nichten, elk met hun eigen gezin. Aan weerskanten van Kajana (200 inwoners) zijn er 3 andere dorpen, allemaal verbonden door een paadje. In totaal anderhalf uur wandelen, dus dat zie ik wel zitten. Het hele Saramaccaanse gebied bestaat uit zo’n 70 dorpen (20 000 inw.). Aan het hoofd van dat alles: de granman (opperhoofd). Mijn huisje is zo’n 5,50 op 3 m. Solide betonondergrond en –vloer, de rest hout. 2 ramen, 1 voor en 1 rechts (jawel in glas, en ze kunnen open en dicht) zorgen voor wat wind. Rechts van de deur mijn bed, 2 simpele bureaustoelen waarvan ik 1 als nachttafel gebruik, links tegen de muur een tafeltje van 1 m op 1, voor eten en studie, achteraan nog zo’n tafeltje met de gaspit, en een houten schap (beide vormen het keukengedeelte). Borden (plastic), wat koppen en bekers, bestek en echt mooie pannen. Daar zijn ze in het binnenland erg op gesteld. De vrouwen schuren ze elke dag mooi blinkend en etaleren ze breeduit. Benieuwd hoe de mijne eruit zullen zien na 11 weken. Een koekenpan, wok en grote kookpot. In die laatste moet ik elke morgen een voldoende hoeveelheid regenwater koken als drinkwater voor de rest van de dag. 40 minuten! Met een goed deksel erop valt de verdamping mee. De regenton met ingebouwd filter (hoop ik) staat net buiten de deur en is goed vol, want het is een droog seizoen met toch flink wat regen tot hiertoe. Frits zegt dat ik gerust daar ook het water om het toilet door te spoelen mag nemen, maar ik zal toch maar oppassen, want als de ton leeg is heb ik een probleem. Dus af en toe emmertje water halen uit de rivier. 5 minuutjes stappen. Midden de kamer hangt een draad voor de was, en om mijn broeken deftig op te hangen. Die wordt gekruist door mijn kortegolfantenne van 4 m lang om Radio Apintie vanuit de stad te ontvangen, overdag toch, want zodra de stroomgenerator werkt (van 19 tot 23 uur), is er alleen maar gekraak. Maar dan is mr. Frits in de lucht op FM, nog dj ook, wat een manusje van alles! Heel wat mensen hebben tv, maar daarop bekijken ze alleen dvd’s. Een enkeling heeft satelliet, maar daarop hebben ze alleen Braziliaanse stations. De Surinaamse tv-stations zijn alleen in de kustgebieden te ontvangen. Rechts een stoffen rekje , en dito afgesloten koker om eetwaren af te schermen van insecten. Maar die ga ik toch eerst eens flink gaan wassen. Ze hadden de vloer geveegd, maar al de rest zit onder een dikke laag stof. Dat is werk voor de komende dagen. Zonder stofzuiger. De achterste meter van het huisje is een aparte ruimte voor badkamer en toilet. Brandschoon. Ik had me al afgevraagd hoe die douche zou werken. Wel, er is een douchevloer, een emmer en een kan. Zoals in India. Maar ik ga toch maar in de rivier (baden, bedoel ik). Veel gezelliger.

Het blijft regenen (er zijn geen seizoenen meer, zeggen ze hier). Ik blijf lekker binnen en doorwerken aan mijn tekst. Voor één keer zal er welllicht doorlopend elektriciteit zijn. Er zal nog wel iemand doodgaan. Over de school voorlopig geen nieuws. We zijn nog maar met z’n drieën, en Frits ziet daar geen beginnen aan; hij wacht op versterking. Jammer, ik sta te popelen. Maar ik mag alvast meehelpen met de voorbereidingen.

PS: Vergeet de foto's niet te bekijken. Ik heb er een 5-tal kunnen doorsturen in een half uur!

------------------------------------------------------------

Sunday evening, a quarter to 7. The evening is falling fast. It is softly raining, not for long, I supposed. I’m sitting in front of my cottage, only in shorts, laptop – on my lap, but lights out (in case of mosquitoes, but there are far less here than in town, and immensely less than in Estonia), door and windows wide open, because it’s still too hot inside to start cooking. Something instant, because someone died in the village and the festivities (which are to last nonstop until tomorrow 11am for the funeral) can begin any moment now. Just follow the direction of the music, Master Frits told me. This afternoon went to call on the ‘captain’ (village chief), and I gave him the traditional bottle of rum. So he said I was welcome in the village.

In the meantime it has become completely dark. and quite a bit more ‘cool’. Well, the heat didn’t bother me too much this afternoon: I stayed in the river for more than 2 hours. Quite a little paradise, there on the shore of the Gran Rio. Some spots are shallow, some rather deep with fast running water. So you can have a sportive swim , as well as lie on a rock just underneath the water, protected from the sun. The news that the new ‘master’ had arrived, ran quickly. ‘And he’s a good swimmer as well!’. They had to check that out. Well, not easy to avoid drinking river water with 3 kids clinging on to you! Well, the kids do drink from it. It’s not the Ganges after all.

What about my journey to Kajana? Getting up at 4am, driving at twice the allowed speed as far as the road goes, then meeting my headmaster, Frits, a sturdy Saramaccan, and very kind – I think we are going to get along well. On the boat (tree trunk style; pilot in front, continuously giving instructions to the man who drives). Twice we had to completely unload in order to drag the boat around a waterfall. Each time 2 hours of hard labour (for the boatsmen and Master Frits, who easily carried 30 kg on his head!) So it was 7 o’clock and dark when we arrived at Kajana. Just before, I was thinking about the first time I was driving to French Camp at Pariisi. When we arrived there, we saw a huge rainbow. To me that has always been a special sign. And what happened? 15 minutes later a double rainbow appeared above the river. Well …To my relief Frits invited me for dinner in the restaurant of the tourist lodge, 5 minutes downhill from my cottage. In fact, I can always make a reservation and dine there (it’s healthy, tasty local food, and not expensive), but I’ll do it only now and then.

I’ll go inside now, because it keeps on raining, and little insects (harmless) are walking over my screen. I’ll prepare a typical Dutch instant meal, cabbage and sausage, and a glass of water with ginger syrup. My throat is still aching because constant and extreme changes of temperature caused by the air conditioning in town. I’ve chosen some classical music on my smartphone, my way of dealing with the music I can hear from the ghettoblasters at the’ funeral festival’. Besides, it’s still rainiing, and I’ll go some other time. Or tomorrow morning.

My cottage stands on a small hill in ‘downtown’ Kajana, close to the river. Most people live uptown. On both sides of Kajana (200 inhabitants) there a 3 other villages, all connected with a narrow path. One hour and a half walking through the 7 villages. I’m going to like that. The whole Saramaccan region (20 000 inh.) has about 70 villages. My cottage (concrete below, the rest in wood) is about 5,50 x 3 m, bed, 2 small tables, 2 chairs, very simple kitchen corner with only 1 gas heater, separate toilet + shower floor: shower = bucket (with water from the river) + can. Same for the toilet. But I’ll go in the river (bathing I mean) like everyone; much more fun. Drinking water = rain water from a container with filter (I presume) in front of the house, that has to be boiled for 40 minutes. An everyday chore. In the middle of the room is a rope to dry laundry (washed in the river), and my 4 m short wave antenna to receive one single station from town and some Brazilian. But when there is electricity, from 7pm to 11pm, the reception is too disturbed. Then I listen in to Mr Frits’s music (he’s also a dj) on FM. Some people have television, but they use it to watch DVD’s or – rarely – Brazilian tv on satellite. Surinam TV stations can only be received in the coastal areas.

Well, it’s Still raining, I’m tired from swimming. So I think I’ll go and take a look at the festivities tomorrow morning. And continue this blog. Because I think there will be electricity all night for a change. As to school: Mr Frits is still waiting for another teacher to be able to start. I cannot wait.

PS: Don't forget to watch my pictures. It took me 30 min to send 5. Stilll better than Pariiisi ;-)